Nadwrażliwość zębów – przyczyny i sposoby leczenia

Ból przy lodach, kwaśnych napojach czy szczotkowaniu?

Wielu pacjentów zna ten charakterystyczny, przeszywający ból – czasem wystarczy łyk zimnej wody, by odczuć silny dyskomfort. Nadwrażliwość zębów dotyka nawet 1 na 3 osoby dorosłe (Journal of Clinical Periodontology, 2022), a mimo to często bywa bagatelizowana. Tymczasem może wskazywać na poważniejsze problemy – od recesji dziąseł po nieprawidłową higienę. Ignorowanie objawów może prowadzić do pogłębienia problemu, dlatego warto dowiedzieć się, jakie są przyczyny i jak skutecznie sobie z nimi radzić.

Czynniki prowadzące do nadwrażliwości zębów

Nadwrażliwość zębów jest złożonym problemem, który może wynikać z wielu przyczyn – zarówno mechanicznych, chemicznych, jak i anatomicznych. Bardzo często to efekt codziennych nawyków, które w dłuższej perspektywie uszkadzają szkliwo i odsłaniają zębinę – warstwę, która silnie reaguje na bodźce zewnętrzne. Poniżej przedstawiamy najczęstsze czynniki predysponujące do wystąpienia nadwrażliwości:

• Mechaniczne ścieranie szkliwa – zbyt mocne szczotkowanie zębów, używanie twardych szczoteczek czy wybielających past o wysokiej ścieralności może prowadzić do mikrouszkodzeń szkliwa. Z czasem te uszkodzenia kumulują się, skutkując odsłonięciem zębiny.
• Recesja dziąseł – cofanie się linii dziąseł to proces, w którym odsłonięte zostają szyjki zębowe. Znajdująca się tam zębina nie jest chroniona szkliwem, dlatego bardzo szybko reaguje na zmiany temperatury czy bodźce mechaniczne.
• Bruksizm – mimowolne zgrzytanie zębami, zwłaszcza nocą, prowadzi do intensywnego ścierania szkliwa, a także do mikropęknięć, które sprzyjają rozwojowi nadwrażliwości.
• Kwaśna dieta – częste spożywanie produktów o niskim pH, takich jak napoje gazowane, cytrusy, ocet czy energetyki, powoduje demineralizację szkliwa. Podobne działanie mają częste wymioty (np. w bulimii), które również zakwaszają środowisko jamy ustnej.
• Nadwrażliwość pozabiegowa – tymczasowe objawy mogą pojawić się po niektórych procedurach stomatologicznych, takich jak profesjonalne wybielanie, skaling czy leczenie ortodontyczne. Choć zwykle ustępują samoistnie, mogą sygnalizować potrzebę modyfikacji higieny domowej.

Ciekawostka! Zgodnie z danymi PTSS (2023), aż 42% pacjentów zgłaszających się na higienizację doświadcza objawów nadwrażliwości przynajmniej raz w tygodniu. To pokazuje, jak powszechny – i często ignorowany – jest ten problem.

5 domowych sposobów leczenia nadwrażliwości

Odpowiednia higiena jamy ustnej może znacząco zmniejszyć objawy nadwrażliwości i zapobiec ich nawrotom. Istotne jest, aby pacjent świadomie wybierał produkty i techniki mycia zębów.

• Używaj szczoteczki o miękkim włosiu (soft/sensitive) – zmniejsza ryzyko podrażnień i uszkodzeń szkliwa.
• Wybieraj pasty dedykowane zębom wrażliwym – zawierające substancje takie jak azotan potasu, fluorek cyny, arginina lub hydroksyapatyt, które pomagają blokować kanaliki zębinowe.
• Stosuj technikę wymiatającą – delikatne ruchy od dziąsła ku koronie skutecznie usuwają płytkę nazębną bez ryzyka uszkodzenia powierzchni zębów.
• Nie płucz ust wodą po szczotkowaniu – pozwala to aktywnym składnikom pasty działać dłużej.
• Unikaj szczotkowania bezpośrednio po spożyciu kwaśnych pokarmów – odczekanie przynajmniej 30 minut chroni osłabione szkliwo przed mechanicznym uszkodzeniem.

Te codzienne nawyki, choć z pozoru niewielkie, mogą przynieść dużą ulgę i poprawić ogólny stan zdrowia jamy ustnej.

Dostępne terapie łagodzące objawy nadwrażliwości zębów

Jeśli mimo odpowiedniej pielęgnacji nadwrażliwość nie ustępuje, warto skorzystać z profesjonalnych metod terapeutycznych dostępnych w gabinecie stomatologicznym. Takie podejście pozwala nie tylko skutecznie łagodzić objawy, ale i działać przyczynowo.

• Lakierowanie fluorkowe – specjalistyczne lakiery z dużym stężeniem fluoru tworzą barierę ochronną, która wzmacnia szkliwo i zmniejsza jego przepuszczalność dla bodźców.
• Preparaty desensytyzujące – żele lub pianki aplikowane przez stomatologa, które zamykają kanaliki zębinowe i ograniczają przekazywanie impulsów bólowych.
• Bonding – estetyczne pokrycie odsłoniętych szyjek materiałem kompozytowym przywraca komfort i zmniejsza wrażliwość zębów.
• Laseroterapia – zaawansowana, bezinwazyjna metoda leczenia nadwrażliwości, która dzięki światłu lasera skutecznie zamyka kanaliki zębinowe i przynosi szybką ulgę.

Zastosowanie którejkolwiek z powyższych metod powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem dentystą, który określi źródło problemu.

 

Jak podkreśla lek. dent. Justyna Sopata z Sopata Stomatologia: „Jeśli pacjent odczuwa nadwrażliwość, warto nie tylko łagodzić objawy, ale poszukać przyczyny. Czasem wystarczy zmiana techniki szczotkowania lub dobranie odpowiedniej pasty, ale w innych przypadkach niezbędne jest leczenie przyczyny – np. cofających się dziąseł.”

Podsumowanie
Nadwrażliwość zębów – nie ignoruj sygnałów

Nadwrażliwość to nie tylko chwilowy dyskomfort – to sygnał, że zęby potrzebują troski. Nieleczona może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak zapalenie miazgi czy ubytek klinowy. Dzięki nowoczesnym metodom leczenia i właściwej pielęgnacji możesz znacząco poprawić komfort życia. Nie czekaj – jeśli ból utrzymuje się lub nasila, skonsultuj się z dentystą.

 Sopata Stomatologia w Zatorze – oferujemy profesjonalną diagnostykę nadwrażliwości i skuteczne terapie. Umów się na wizytę i zapomnij o bólu!